Akademia Piotrkowska ma dwóch rektorów? "To zamach na autonomię uczelni" ZDJĘCIA

Spór o rektorat Akademii Piotrkowskiej. "To zamach na autonomię uczelni"

Drzwi do rektoratu zamknięte na klucz, a szafy i sala posiedzeń zaplombowane - tak we wtorkowe przedpołudnie wyglądał rektorat Akademii Piotrkowskiej. We wtorek, 6 lutego, odbyła się tutaj konferencja prasowa z udziałem prof. Dariusza Roguta, jeszcze przed kilkoma dniami rektora piotrkowskiej uczelni. Towarzyszyli mu przedstawiciele Senatu Akademii Piotrkowskiej i Samorządu Studenckiego.

- Dokonano zamachu na autonomię uczelni łamiąc statut i prawo. Uważam, że zagrały pewne interesy, które nie służą uczelni, która się dopiero rozwija, która się buduje i kształci. Mamy naprawdę dobrą kadrę naukową, świetnych studentów i wydaje mi się, że ci wszyscy nasi pracownicy potrzebują spokoju do zwykłej, normalnej pracy. A takie działania zakłócają nam funkcjonowanie uczelni - mówił podczas konferencji prof. Dariusz Rogut. - Musimy bronić swojej niezależności, bo po to jest uczelnia.

Przypomnijmy, że w piątek, 2 lutego, na rektora piotrkowskiej akademii powołano prof. Jacka Bonarka. Obowiązki rektora powierzył mu minister nauki Dariusz Wieczorek, a ma je pełnić do czasu wyboru nowego rektora uczelni.

- Nie zgadzamy się z decyzją pana ministra o powołaniu na rektora pana Jacka Bonarka - poinformował z początkiem konferencji prof. Dariusz Rogut, po czym odczytał treść oświadczenia, które w poniedziałkowy wieczór skierował do mediów. - Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, nie podając przy tym żadnej podstawy prawnej, nie ma prawa stwierdzić wygaśnięcia mandatu rektora AP - informuje dr hab. Dariusz Rogut. - Paragraf 63. ustęp 2. Statutu Akademii Piotrkowskiej jednoznacznie stanowi, że wygaśnięcie mandatu rektora stwierdza przewodniczący Kolegium Elektorów. Stwierdzenia takiego nie podjęto, gdyż obecnie trwają wybory do Kolegium Elektrów i nie zostało ono jeszcze ukonstytuowane. Wobec powyższego pismo ministra nauki, bez podania jakiekolwiek podstawy prawnej, rażąco ignoruje przepisy prawa i zostało wydane w sposób naruszający ustawowo i statutowo gwarantowaną autonomię uczelni - przypomniał.

W oświadczeniu były rektor powołuje się na pismo ministra z 2 lutego, w którym stwierdzono wygaśnięcie mandatu rektora Akademii Piotrkowskiej w związku ze złożoną rezygnacją prof. Roguta. Na ten sam dzień datowane jest pismo powołujące do pełnienia funkcji rektora do 31 sierpnia prof. Jacka Bonarka.

- Zgodnie z Dziennikiem Ustaw, pozycja 709, pierwszego rektora akademii powołuje minister właściwy ds. szkolnictwa wyższego i nauki na kadencję trwającą do 31 sierpnia 2024 roku. I to jest jedyny dokument, który powołuje pierwszego rektora. Zatem powołanie pana prof. Bonarka w naszym przekonaniu jest złamaniem prawa i naruszeniem autonomii uczelni - komentował prof. Dariusz Rogut. - W związku z naruszeniem prawa przez pana ministra dziś składam do prokuratury w Piotrkowie oficjalne zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z art. 231 Kodeksu Karnego przez ministra Wieczorka - dodał.

Prof. Dariusz Rogut podczas konferencji wyliczał, że został powołany na rektora AP 1 czerwca minionego roku, kiedy to uczelnia rozpoczęła działalność pod nowym szyldem. Kilka dni temu, 1 lutego, złożył rezygnację z pełnionej funkcji, jak twierdzi z przyczyn osobistych.

- Zgodnie z art. 24 ustęp 8 Ustawy o szkolnictwie wyższym z dnia 20 lipca pełnię obowiązki rektora do dnia wygaszenia mojego mandatu przez przewodniczącego Kolegium Elektorów AP, który jest jedynym podmiotem, który w świetle tej ustawy może tego dokonać. Zgodnie z artykułem 24 ustęp 7 wyboru rektora akademii na okres do końca kadencji dokonuje Kolegium Elektorów. Do 18 lutego tego roku kolegium zostanie ukonstytuowane, co stwarza możliwość zgodnego z prawem wygaszenia mojego mandatu i wyboru następcy na czas do końca kadencji. Tymczasem pismem z 2 lutego minister nauki stwierdził wygaszenie mojego mandatu, równocześnie wyznaczył do pełnienia obowiązków rektora AP, pana Jacka Bonarka. Jest to dla mnie oczywistym naruszeniem prawa, ustawy o szkolnictwie wyższym, konstytucyjnej zasady autonomii uczelni wyższych oraz tworzy naruszenie art. 231 KK - dodaje prof. Rogut.

Swoją funkcję (mimo wcześniejszej rezygnacji) planuje pełnić do wygaśnięcia mandatu przez przewodniczącego Elektoratu, czyli najwyższego organu, który zgodnie ze statutem uczelni może wygasić mandat pierwszego rektora.

- W moim przekonaniu minister nie może powoływać drugiego rektora jako pierwszego rektora uczelni. To jest sprzeczne z logiką i z prawem - dodaje prof. Rogut.

Konferencja prasowa odbyła się dziś za zamkniętymi na klucz drzwiami. - Wczoraj były otwarte i zawsze będą otwarte. Pan Jacek Bonarek był tutaj informując, że jest rektorem, na co ja stwierdziłem, że jest to złamaniem prawa i uważam, że nie ma podstaw do tego, aby wszedł do mojego gabinetu - komentował były rektor. - Minister nie może z automatu wygasić mojego mandatu, bo po prostu nie ma do tego prawa. Zgodnie ze statutem obowiązki rektora przejmuje prorektor ds. nauki, czyli prof. Radosław Lolo, który proceduje kolejne wybory dotyczące wyboru rektora do 31 sierpnia.

- Społeczność akademicka i uczelnie są autonomiczne, działają na podstawie swoich przepisów, z których najważniejszym jest status uczelni - mówił podczas konferencji Marcin Strzelec. - Pracodawcą rektora, tutaj stojącego czy innego rektora, jest społeczność akademicka, która sama wybiera rektora i ma uprawnienia do jego odwoływania. Po to ktoś kiedyś wymyślił autonomiczność uczelni, by państwa mogły się rozwijać. To jest konstytucyjne uprawnienie. Pierwszego rektora, inicjując powstanie tej uczelni, powołał minister. Natomiast potem uczelnia ma prawo sama o sobie stanowić.

W miniony piątek rada uczelni zatwierdziła prof. Dariusza Roguta jako kandydata na rektora AP. To obecnie jedyny kandydat na to stanowisko. Startu w konkursie na rektora nie wykluczył powołany do pełnienia jego obowiązków prof. Jacek Bonarek. Jego zdaniem nie doszło do złamania prawa.

- Jest tylko jeden rektor w Akademii Piotrkowskiej - ten mianowany 2 lutego przez ministra Dariusza Wieczorka, czyli ja. Nie wiem jaki zamach miałby się dokonać na uczelnię - mówił dziennikarzom prof. Jacek Bonarek. - Nie znam szczegółów ani okoliczności, ale z tego co prof. Rogut powiedział w rozmowie ze mną, to 2 lutego zrezygnował z funkcji rektora, więc nie jest rektorem i w to miejsce minister powołał mnie. Pan prof. Rogut ma całą gamę możliwości wyjaśnienia tej sytuacji. Nie wierzę, że ministerstwo nie prześledzono ścieżki prawnej. Jeśli byłaby taka interpretacja jaką wskazuje prof. Rogut, to nie zostałbym powołany na to stanowisko - dodał prof. Jacek Bonarek.

Z nowym rektorem piotrkowskiej uczelni rozmawialiśmy na korytarzu w budynku B (rektorat mieści się w budynku C).

- Z tego, co zrozumiałem, znajomi byłego rektora pomagają mu w pakowaniu rzeczy, by mógł opuścić gabinet. Nie chciałem więc wprowadzać stresogennej atmosfery. Nie skomentuję zachowania, które nie licuje z godnością Akademii - odpowiada krótko nowy rektor, zapytany o zamknięte na klucz drzwi do rektoratu.

W całej tej sytuacji jedna rzecz wydaje się być wspólna dla obu stron konfliktu: dalszy rozwój nowo powstałej uczelni, ale czy jest na tyle ważny, by wznieść się ponad to?

- Minister powołał mnie na rektora i dla mnie sprawa jest zamknięta. Jeśli byłaby taka interpretacja prawa, na jaką wskazuje pan prof. Rogut, nie zostałbym powołany na rektora - komentuje prof. Bonarek. - Bycie rektorem nie polega na zasiadaniu w gabinecie rektora. Bycie rektorem polega na pracy na rzecz Akademii. Staram się, by ta Akademia w końcu zaczęła funkcjonować, tak jak sobie to wymarzyliśmy. Od lat przygotowywaliśmy się do tego, by ta Akademia zaczęła działać należycie i mam nadzieję, że teraz to się stanie - dodaje. - Potrzebujemy nowych kierunków i dwóch dodatkowych wydziałów. Naszym celem jest utworzenie wydziału technicznego i wydziału nauk o zdrowiu. Ta uczelnia musi przejść głęboką restrukturyzację, nie może być uczelnią opierającą się na kierunkach pedagogicznych, społecznych i humanistycznych. Potrzebujemy nowej uczelni z nowymi kierunkami i to jest moim zadaniem.

Do kwestii odwołania i powołania rektorów odniosło się też Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Co ciekawe informuje, że Akademia Piotrkowska jest nową uczelnią i kompetencje do powołania jej pierwszego rektora przysługują ministrowi nauki.

- W związku ze złożeniem rezygnacji przez pierwszego rektora Akademii Piotrkowskiej, minister nauki zdecydował o jej przyjęciu, a tym samym wygaszeniu mandatu pierwszego rektora w trakcie kadencji. Zgodnie z art. 20 ust. 4 w związku z art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (ustawa PSWN) rezygnacja rektora z funkcji jest przesłanką do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu rektora - informuje Ministerstwo Nauki. - Pierwszy rektor uczelni publicznej jest to określona w ustawie PSWN funkcja organu jednoosobowego, której ramy czasowe kadencji wynikają z przepisów ustawy. Pierwszy rektor jest organem uczelni powoływanym przez ministra na okres roku (zgodnie z art. 24 ust. 9 pkt 1 ustawy PSWN) albo na okres wynikający z ustawy o utworzeniu uczelni akademickiej.

Dalej w komunikacie ministerstwa czytamy, że "biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, należy podkreślić, że rezygnacja pana dr hab. Dariusza Roguta wywołała określone w przepisach prawa konsekwencje i od dnia 2 lutego 2024 r. pierwszym rektorem Akademii Piotrkowskiej jest pan dr hab. Jacek Bonarek."

Na oficjalnym fanpage'u FB Akademii Piotrkowskiej pojawiło się dziś zdjęcie nowego rektora z władzami powiatu, które gratulują objęcia nowego stanowiska. Z nowo powołanym rektorem, prof. Jackiem Bonarkiem, spotkali się starosta Piotr Wojtysiak, wicestarosta Dariusz Magacz oraz przewodniczący Rady Powiatu, Bernard Matyszewski. Zniknęło natomiast opublikowane wczoraj oświadczenie w sprawie odwołania byłego rektora, w zamian opublikowano treść powołania rektora Akademii Piotrkowskiej.