Będzie remont Pomnika Wdzięczności Żołnierzom Armii Czerwonej na Nowym Cmentarzu

Decyzja już zapadła - będzie remont Pomnika Wdzięczności Żołnierzom Armii Czerwonej na Nowym Cmentarzu w Radomsku. Magistrat właśnie opracowuje kosztorys, który odpowie na pytanie o koszty. Urząd marszałkowski wystąpił do Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa o ustalenie napisów na tablicach memorialnych...

To właśnie wojewoda, rada i miasto zdecydowały się ratować pomnik, wieńczący kwaterę wojenną. - Urząd wojewódzki miał wątpliwości, czy kwatera na Nowym Cmentarzu jest miejscem pochówku i zlecił badania sondażowe, które miały to wyjaśnić - tłumaczy Aleksandra Nowak, naczelnik wydziału kultury w urzędzie miasta. - Ustalono, że tak jest na pewno. Znaleziono ludzkie szczątki... Ale w trakcie prac trafiono na kilka znalezisk, które poddały w wątpliwość stwierdzenia, że jest to wyłącznie miejsce pochówku żołnierzy Armii Czerwonej i radzieckich partyzantów.

Chodzi np. o znaleziony guzik z orłem w koronie, obuwie, sposób ułożenia zwłok... Te znaleziska i odkrycia sugerują, że w mogile dokonywano pochówków w różnym okresie, a obok Rosjan mogą spoczywać również Polacy, żołnierze i partyzanci.
- Urząd wojewódzki zasugerował nam wystąpienie do tych mieszkańców miasta, którzy pamiętają czasy ekshumacji zwłok żołnierzy radzieckich z placu 3 Maja na cmentarz lub inne pochówki, które się w tym miejscu mogły odbywać - wyjaśnia nasza rozmówczyni. - Być może żyją osoby, które coś na ten temat wiedzą, ale do tej pory z różnych względów tego nie ujawniały, a zgodzą się opowiedzieć dzisiaj. Może ktoś ma jakieś dokumenty z tego okresu?

Prace przy renowacji pomnika mają zacząć się w przyszłym roku. - Rozpoczynając prace sondażowe i urząd wojewódzki, i rada ochrony podjęła pewne zobowiązanie. Otrzymaliśmy zapewnienie, że bez względu na wyniki badań, w tym roku pomnik się zmieni, w większym lub mniejszym zakresie - dodaje Aleksandra Nowak. - Na bieżąco kontaktujemy się z urzędem i radą. Oba urzędy nadal podtrzymują swoje zapewnienia o rozpoczęciu prac.

Pieniądze na remont pomnika zarezerwował w swoim budżecie na 2011 rok również magistrat. Zaplanowano jednak prace w mniejszym zakresie niż proponuje teraz Rada Ochrony i wojewoda.

Przypomnijmy, pierwsze pogłoski, jakie pojawiły się w Radomsku kilka miesięcy temu, spekulowały, że pomnik ma być rozebrany, a na jego miejscu miałaby stanąć jedynie tablica pamiątkowa. Sprawę nagłośnił Arkadiusz Ciach, radny miejski (SLD). Temat jednak ucichł.

Pomnik się zmieni

Wojewódzcy urzędnicy ustalili już zakres prac, jakim pomnik będzie poddany. Zostanie on obłożony płytami z szarego granitu, znajdzie się na nim tablica główna i tablice boczne (też z granitu). Plac wokół pomnika zostanie wyłożony płytami, a mogiłę będzie otaczać roślinność. Miasto, zgodnie ze wskazówkami, przygotowuje kosztorys prac. Oprócz tego urząd wojewódzki zaplanował (łącznie z napisami) wygląd tablic memorialnych, projekt został już przekazany do uzgodnienia przez pracowników Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Ponieważ jest to także miejsce pochówku, zostaną tam ustawione symbole religijne. Dla żołnierzy radzieckich - krzyż prawosławny, a ponieważ są tam również Polacy - także krzyż katolicki.