Pierzawka 2017 w Gomunicach [ZDJĘCIA]

Długie zimowe wieczory upływały w wielu wiejskich domostwach naszego regionu pod znakiem darcia pierza. Był to rodzaj wzajemnej pomocy: w jednej chacie gromadziło się kilkanaście kobiet i dziewcząt i przez kolejne wieczory darły pierze lub – jak częściej u nas mawiano - skubały pierze. Pióra były potrzebne, bo każda zapobiegliwa matka hodowała gęsi, by z ich piór zrobić później córce pierzynę i poduchy, które stanowiły podstawowy element wiana młodej panny. Do ich wypełnienia potrzebne były pióra gęsie lub kacze. Ale nim pióra zmieniły się w miękki puch, gospodynie czekało z tym wiele pracy. Wiosną i przed zimą wszystkie gęsi musiały być podskubane, więc piórek uzbierało się zawsze sporo. Przechowywano je w płóciennych workach, czy starych poszewkach na poduszki.

Darcie pierza zajmowało dużo czasu. Zajęcie to było lekkie, ale dość żmudne i czasochłonne. W większym gronie było szybciej i weselej. Dlatego gospodyni zapraszała sąsiadki. Wieczorem po oporządzeniu dobytku w oborze, zaczynało się "pierzawkę". Stół ustawiono w izbie tak, by wokół niego mogło usiąść jak najwięcej osób. Na środek stołu wysypywano piórka. Każda kobieta na kolanach miała miskę, do której wędrowały odarte części pierza, zaś niepotrzebne, twarde części piórek - tak zwane sypuły, rzucano na podłogę.

Żeby czas się nie dłużył opowiadano o wszystkich aktualnych i „godnych uwagi” wydarzeniach we wsi, a nawet plotkowano. Była to też okazja do przypomnienia legend, starych opowieści, wydarzeń historycznych dotyczących wsi lub regionu, dzielenia się wspomnieniami oraz do śpiewania. To były naprawdę cenne chwile w życiu wiosek. Spotkania integrowały społeczeństwo, ludzie połączeni wspólną pracą czuli się sobie bliżsi. Bywało, że taki właśnie wieczór stawał się okazją do pocieszenia kogoś w troskach lub do zeswatania dwojga młodych ludzi. Dzięki temu zajęciu nikt nie był samotny, a i praca szła szybciej. Poza tym skubanie pierza stanowiło jedną z niewielu form życia towarzyskiego na wsi. Kończono skubać pióra w jednym domu, a już następnego wieczora zaczynano w następnym.

Darcie pierza kończyło się tzw., „wyskubkiem”. Była to zabawa, na którą gospodynie piekły kołacze, czasem zapraszały nawet jakiegoś grajka, by przegrał młodym do zabawy. Bawiono się nieraz długo w nocy. Gospodyni, która nie urządziłaby „wyskubka” nie miała, co liczyć na sąsiedzką pomoc na drugi rok.

Ten niegdyś powszechny zwyczaj zanikł u nas w latach 80-tych XX wieku. Poduszki nie były już tak ważnym atrybutem wiana panny młodej. Tradycję tę z powodzeniem kultywuje Gminna Biblioteka Publiczna i Publiczne Gimnazjum w Gomunicach, przy udziale zespołów ludowych działających na terenie gminy: Słostowianki, Chrzanowianki i dwa Janki oraz Koła Emerytów i Rencistów. W tym roku wszyscy spotykali się już po raz szósty. Była to okazja do wspólnej zabawy, integracji mieszkańców i to zarówno starszych jak i młodych.

Tradycyjnie poduszkę z piórami zdartymi podczas "pierzawki" przekazano pierwszemu mieszkańcowi gminy Gomunice urodzonemu w tym roku. W tym roku jest to Lena, córka Sylwii i Pawła, mieszkańców Wąglina. Tata bardzo chętnie przyjął zaproszenie bo wspólnej zabawy i pracował wraz ze starszym synem, aby powstała poduszka na ,,wiano’’ dla jego córeczki. Organizatorzy podobnie jak niegdyś gospodynie zadbali o wyskubek. Nie zabrakło tradycyjnych dań i wypieków przygotowanych przez nauczycieli, pań z Kół, jak i mieszkańców.

Informacja GBP w Gomunicach