Rocznica podpisania Deklaracji Balfoura w Radomsku [ZDJĘCIA+FILM]

W czwartek, 2 listopada, w Radomsku zorganizowano obchody 100. rocznicy podpisania Deklaracji Balfoura. W uroczystości, której organizatorką była Rachel Kesselman reprezentująca fundację Yidelle Memory, udział wzięły m. in. władze Radomska, ambasador Izraela w Polsce Anna Azari, poseł ziemi radomszczańskiej Anna Milczanowska oraz Jarosław Sellin, wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
- Zorganizowałam tę uroczystość, by także w Radomsku celebrować tę rocznicę, ale i po to, by pokazywać nasze muzeum. To duży honor dla Radomska i dla mnie, to uczczenie pamięci Żydów, którzy mieszkali tutaj - w Radomsku - mówi Rachel Kesselman.

- Jestem wdzięczny miastu Radomsku za to, że od 3 lat funkcjonuje tu Muzeum Żydowskie, i za to, że zorganizowano tu taką uroczystość - mówi wiceminister Jarosław Sellin. - Dla Żydów polskich, którzy tutaj żyli, i dla dzisiejszych Żydów żyjących w Izraelu, to była tak ważna deklaracja, jak sto lat temu dla Polaków deklaracja prezydenta Stanów Zjednoczonych Wilsona o tym, że musi powstać państwo polskie. To była deklaracja, która rozpoczęła właściwie międzynarodową dyskusję na temat konieczności utworzenia Narodowego Państwa Żydowskiego i jej efektem - choć po wielu latach - jest powstanie państwa Izrael. Dobrze, że w Polsce się również o takiej rocznicy pamięta.

Deklaracja Balfoura to list wysłany przez brytyjskiego ministra spraw zagranicznych przywódcy społeczności żydowskiej w Wielkiej Brytanii w celu przekazania Syjonistycznej Federacji Wielkiej Brytanii i Irlandii. List był deklaracją brytyjskiego rządu okazującą pragnienie odtworzenia w Palestynie „żydowskiej siedziby narodowej”.

Po spotkaniu w Muzeum Regionalnym w Radomsku uczestnicy odwiedzili budynek, gdzie kiedyś mieściła się Żydowska Szkoła Powszechna im. Joselewicza, a następnie zapalili znicze pod Macewą przy ul. Joselewicza.
- Spotykamy się dziś w szczególnych miejscach, szczególnych nie tylko dla społeczności żydowskiej, ale chyba też dla radomszczan. Pamiętajmy, że przez wiele lat te dwie narodowości żyły niedaleko siebie, mieszkały obok siebie, chodziły razem do szkół, przyjaźniły się, potem przyszedł ten czas II wojny światowej - mówi poseł Anna Milczanowska. - Z getta w Radomsku tysiące Polaków żydowskiego pochodzenia zostało wywiezionych do obozu w Treblince. Dobrze, że dzisiaj się spotykamy, dobrze, że podkreślamy, to że istnieje państwo Izrael.

Otwarte Muzeum Żydowskie będzie jak nowe

Podczas uroczystości Rachel Kesselman, która jest także inicjatorką powstania w Radomsku I Otwartego Muzeum Żydowskiego, zaprezentowała wydaną właśnie broszurę na temat Muzeum. Wydawnictwo przekazano obecnym w Galerii Muzeum uczniom. Kesselman zapewniła, że wiosną 2018 roku tablice wchodzące w skład Muzeum zostaną wymienione.
- Wymianą tablic zajmie się solidna firma, która zapewniła mnie o trwałości swoich materiałów. Wcześniej nie było to możliwe z powodu braku funduszy, teraz jej mamy i zapewniamy, że Muzeum będzie wyglądało tak, jak powinno - mówi przedstawicielka Yidelle Memory. Jak zapowiada, na najbliższe miesiące planowane są także kolejne projekty związane z upamiętnieniem żyjącej w Radomsku ludności żydowskiej.

Przypomnijmy, o uszkodzonych tablicach wchodzących w skład Muzeum Żydowskiego pisaliśmy już kilka razy. Inauguracja Muzeum odbyła się 3 lata temu, od tego czasu wiele składających się na nie pamiątkowych tablic wmurowanych w chodniki zostało uszkodzonych lub całkowicie zniszczonych. Tablice są potłuczone, bywa, że napisy są całkowicie zatarte; w miejscu niektórych (tych, których stan zagrażał już bezpieczeństwu pieszych) zarządcy dróg odtworzyli już chodnik. Powodem uszkodzeń jest codzienne użytkowanie chodników i warunki atmosferyczne.

Zobacz film z obchodów 100. rocznicy podpisania Deklaracji Balfoura