Radomszczański Kopiec - zapomniane miejsce straceń Polaków podczas II wojny światowej

Jednym z wielu takich zapomnianych miejsc pamięci narodowej staje się tzw. Kopiec, gdzie w czasie II wojny światowej hitlerowcy dokonali masowych egzekucji radomszczan.

Źródła historyczne, w którym można znaleźć informacje na temat mordów na Kopcu nie są zbyt pokaźne. Z tych, które są ogólnie dostępne wiadomo, że odbyły się tam dwie egzekucje. Pierwsza miała miejsce 3 maja 1943 roku. Niemcy rozstrzelali wówczas 10 osób. Do drugiej doszło 23 czerwca tego samego roku. Zamordowano wówczas 25 osób.

Po wojnie szczątki osób zamordowanych na Kopcu ekshumowano i pochowano na radomszczańskim cmentarzu. Podczas dokładnego zbierania danych na temat tych egzekucji można natrafić na informacje, że nie były to jedyne egzekucje jakich w tym miejscu dokonali Niemcy. Pełna lista ofiar zabitych na Kopcu może liczyć około 50 osób.

- W czasach PRL na miejsce pochówku ofiar egzekucji na Kopcu często przychodziła młodzież z pobliskiej Szkoły Podstawowej nr 8 - wspominają starsi mieszkańcy tamtych okolic. - Dla dzieci i młodzieży wizyta w tamtym miejscu była nie tylko żywą lekcją historii, ale również krzewiła w nich postawę patriotyczną. Teraz to od ponad 20 lat nikt tego miejsca nie odwiedza. Mało kto wie, gdzie znajduje się miejsce straceń.

Czy to możliwe, że władze miasta i sami radomszczanie zapomnieli o egzekucjach na Kopcu? Choć coraz mniej osób o tym wie, są tacy, którym zależy na tym, aby pamięć o mordach na tym terenie zachowała się w pamięci zwłaszcza młodego pokolenia radomszczan.

Jedną z takich osób jest radny miejski Arkadiusz Ciach. - Pod koniec stycznia złożyłem wniosek, aby pani prezydent podjęła niezbędne działania w celu upamiętnienia tragicznych wydarzeń oraz ofiar "Kopca" poprzez budowę obelisku lub tablicy pamiątkowej - mówi radny Ciach.

Znakomita okazja, aby uczcić pamięć ofiar "Kopca" była w roku 2009, kiedy obchodzono 70. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Wówczas jednak nikt z powołanego komitetu honorowego nie pomyślał, aby przywrócić pamięć o tamtych tragicznych wydarzeniach.

Przedstawiciele magistratu jednak zaprzeczają jakoby władze miasta zapomniały o tym miejscu.
- W 2009 roku miasto dokonało przebudowy Grobu Nieznanego Żołnierza - wyjaśnia Aleksandra Nowak z urzędu miasta. - Nie jest prawdą, że miasto zapomniało o miejscu egzekucji na Kopcu. Dzięki staraniom miasta wykonano dwie tablice, pierwszą w 1947 roku, a drugą w 1978 r. Zrobimy również trzecią taką płytę, która będzie zawierała nazwiska wszystkich ofiar "Kopca", które uda się ustalić.

Płyta miałaby być zamontowana w miejscu pierwotnego pochówku ofiar Kopca. Problem w tym, że obecnie miejsce to znajduje się na terenie prywatnym i nie jest ono powszechnie dostępne.

Radny Ciach proponuje, aby w tej sytuacji obelisk lub nowa tablica pamiątkowa powstały niedaleko tego placu, ale w miejscu ogólnie dostępnym, które każdy mógłby odwiedzić, złożyć kwiaty, zapalić znicz. - W pobliżu są dwa, trzy miejsca, gdzie taki obelisk lub tablice można było postawić - twierdzi.

Osoby, którym na sercu leży ocalanie od zapomnienia historii naszego miasta liczą, że tablica lub obelisk upamiętniający ofiary "Kopca" w końcu powstaną. Problemem mogą okazać się jednak pieniądze. W budżecie miasta na ten rok na upamiętnianie wszystkich miejsc pamięci narodowej zapisano jedynie 25 tysięcy złotych.